نخستین ماه از ماه‌های ۱۲ گانه قمری و یکی از ماه‌های حرام، محرم نام دارد که در دوران جاهلیت و اسلام، جنگ در آن حرام بود

شب و روز اول محرم به عنوان اول سال قمری دارای نماز و آداب خاصی است که در کتاب شریف مفاتیح الجنان بیان شده است. محرم، ماه حزن و اندوه و عزاداری شیعیان به خاطر شهادت حضرت امام حسین (ع) است.

حوادث و وقایع فراوانی از جمله غزوه ذات الرقاع، فتح خیبر، ازدواج حضرت زهرا(س)، ورود امیرمؤمنان علی (ع)، حادثه خونین کربلا؛ تاسوعا و عاشورا و شهادت امام حسین (ع) و اسارت خاندان امام به کوفه و شام در ماه محرم رخ داده است.

عروج حضرت ادریس به آسمان، استجابت دعای حضرت زکریا (ع)، عبور حضرت موسی(ع) از دریا و غرق شدن فرعونیان در نیل و عذاب اصحاب فیل نیز در ماه محرم رخ داده است.

عالم همه قطره اند و دریاست حسین
خوبان همه بنده اند و مولاست حسین
عزاداریتان مقبول

در کلاس عاشقی عباس غوغا می کند
در دل هر عاشقی عباس مأوا می کند
هر کسی خواهد رود در مکتب عشق حسین
ثبت نامش را فقط عباس امضا می کند

قیامت بی حسین غوغا ندارد    

"شفاعت بی حسین معنا ندارد"   

حسینی باش که در محشر نگویند"     

چرا پرونده ات امضاء ندارد

عبدالله رضيع

يکي از فرزندان امام حسين «ع» که شير خوار بود و از تشنگي، روز عاشورا بي تاب شده بود.امام، خطاب به دشمن فرمود: از ياران و فرزندانم، کسي جز اين کودک نمانده است.نمي بينيد که چگونه از تشنگي بي تاب است؟در «نفس المهموم» آمده است که فرمود: «ان لم ترحموني فارحموا هذا الطفل» در حال گفتگو بود که تيري از کمان حرمله آمد و گوش تا گوش حلقوم علي اصغر را دريد.امام حسين «ع» خون گلوي او را گرفت و به آسمان پاشيد. در کتابهاي مقتل، هم از «علي اصغر» ياد شده، هم از طفل رضيع (کودک شيرخوار) و در اينکه دو کودک بوده يا هر دو يکي است، اختلاف است.در زيارت ناحيه مقدسه، درباره اين کودک شهيد، آمده است: «السلام علي عبدالله بن الحسين، الطفل الرضيع، المرمي الصريع، المشحط دما، المصعد دمه في السماء، المذبوح بالسهم في حجر ابيه، لعن الله راميه حرملة بن کاهل الاسدي ».و در يکي از زيارتنامه هاي عاشورا آمده است: «و علي ولدک علي الاصغر الذي فجعت به» از اين کودک، با عنوانهاي شيرخواره، ششماهه، باب الحوايج، طفل رضيع و... ياد مي شود و قنداقه و گهواره از مفاهيمي است که در ارتباط با او آورده مي شود.علي اصغر را «باب الحوائج» مي دانند، گر چه طفل رضيع و کودک کوچک است، اما مقامش نزد خدا والاست.

دهه عاشورا

ده روز اول ماه محرم را دهه عاشورا يا دهه محرم مي گويند و در اين ايام مردم اقدام به برپايي عزاداري و مجالس وعظ و مرثيه مي کنند و هيئتهاي عزاداري و مساجد و تکايا و حسينيه ها رونق و شور بيشتري پيدا مي کند و آمادگي براي بزرگداشت عاشوراي حسيني پديد مي آيد.

....یاحسین

یادمونه اشک و دعا

پیام امروز شهدا

خالیه جاشون بین ماها

(یا زهرا)2

بیادشون دل ها خداییه

فک و مجنون طلائیه

شلمچه که کربلاییه

(یا زهرا)2

عمار بن حسان طائي

به قولي او همان «عمار بن حسان بن شريح طائي» از شهداي کربلاست که نامش در زيارت «رجبيه» هم آمده است.

بصيرت

از ويژگيهاي فکري و عملي ياران سيد الشهدا «ع » در نهضت عاشورا، «بصيرت » وبينش بود.در فرهنگ ديني و متون معارف، از کساني با عنوان «اهل البصائر» ياد شده است، يعني صاحبان روشن بيني و بيدار دلي و شناخت عميق نسبت به حق و باطل، امام وحجت الهي، راه و برنامه، دوست و دشمن، مؤمن و منافق.صاحبان بصيرت، چشم درونشان بيناست، نه تنها چشم سر.با آگاهي، هشياري و انتخاب گام در راه مي گذارند و عملکرد و موضعگيريهايشان ريشه اعتقادي و مبناي مکتبي و ديني دارد، جهادشان مکتبي و مبارزاتشان مرامي است، نه سودجويانه و دنياپرستانه يا نشات گرفته از تعصبات قومي و جاهلي، يا تحريک شده تبليغات فريبکارانه جناح باطل و سلطه زور.اهل بصيرت، راه خود را روشن و بي ابهام و بحق مي بينند و باطل بودن دشمن را يقين دارند و با تطميع و تهديد، نه خود را مي فروشند و نه دست از عقيده و جهاد برمي دارند.شمشيرها و جهادشان پشتوانه عقيدتي دارد.به فرموده علي «ع »: «حملوا بصائرهم علي اسيافهم ». بصيرتهايشان را بر شمشيرهايشان سوار کردند.

سلام بر حسين

درودي است که هنگام نوشيدن آب خنک بر زبان مي آيد.به عربي گفته مي شود: «سلام الله علي الحسين و اصحابه ».امام سجاد، امام صادق و ائمه ديگر، هنگام نوشيدن آب، از حسين «ع» ياد مي کردند.شيعيان من! هر گاه آب گوارا نوشيديد، مرا ياد کنيد، هر گاه غريب يا شهيدي را شنيديد، بر من گريه کنيد.آب و تشنگي، تداعي کننده عاشوراي حسين است و هر مرثيه خواني نيز از فرات و آب و عطش، گريز به صحراي کربلا مي زند و از حسين عطشان ياد مي کند.